مشاوره حقوقی

طلاق خلع و مبارات به چه معناست؟ یک زوج هرگز در آغاز زندگی مشترک به فکر جدایی و طلاق نیستند. اما گاهی آن‌قدر زندگی فراز و نشیب دارد که ادامه زندگی مشترک را برای زن و شوهر دشوار می‌نماید. بنابراین در این موارد زوجین تصمیم می‌گیرند که به زندگی مشترک خود پایان دهند. اما روش‌های مختلفی برای پایان زندگی مشترک و اجرای طلاق در قانون ایران وجود دارد. در ادامه این مطلب قصد معرفی یکی از انواع طلاق را به نام طلاق خلع و مبارات داریم. 

طلاق خلع و مبارات چیست ؟

مقصود از طلاق در معنای کلی خود، جدایی یک زوج و پایان یک زندگی مشترک است. در قانون ایران با توجه به فرد درخواست دهنده طلاق و یا امکان رجوع یا عدم امکان رجوع، طلاق به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شود. یک از انواع طلاق‌هایی که در قانون ایران تعریف‌شده است طلاق‌های خلع و مبارات است. طلاق‌خلع و مبارات به کراهت و عدم علاقه زن نسبت به شوهر و یا عدم علاقه هر دو طرف به یکدیگر اشاره دارد. این طلاق‌ها با شرایط و احکام خاص به خود در زمانی انجام می‌گیرند که زن دیگر به شوهرش علاقه نداشته باشد. و یا هر دو طرف نسبت به هم کراهت داشته باشند.

طلاق خلع و مبارات در تقسیم‌بندی طلاق رجعی و بائن

گفتیم که یکی از انواع طلاق در ایران طلاق‌های خلع ومبارات هستند. اما آیا می‌توانیم طلاق‌خلع و مبارات را در زیرمجموعه‌های طلاق‌های بائن و رجعی جای دهیم؟ مقصود از طلاق رجعی، طلاقی است که بعد از اجرای صیغه طلاق شوهر می‌تواند تا پیش از اتمام عده طلاق زن به او رجوع نماید. و بدین ترتیب ازدواجشان از سر گرفته شود. و طلاق انجام نشود.و مقصود از طلاق بائن طلاقی است که بعد از اجرای طلاق امکان بازگشت زن و شوهر به یکدیگر وجود ندارد.

حال بر اساس ماده 1145، طلاق‌ها خلع و مبارات در صورتی که زمانی که زن به عوض یا همان فدیه خود رجوع نکند. از انواع طلاق بائن محسوب می‌شوند. با توصیف ماده 1145 درمی‌یابیم که اگر در این نوع طلاق زن به عوض یا فدیه خود رجوع کند طلاق از انواع طلاق رجعی خواهد بود. برای درک مفهوم طلاق خلع و مبارات و همچنین مقصود ماده 1145 مدنی باید به دو ماده بعدی همین قانون رجوع کنیم.

تعریف طلاق خلع و مبارات در قانون مدنی

در ماده 1146 قانون مدنی طلاق‌خلع چنین تعریف می‌شود که:« طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می‌دهد طلاق می‌گیرد. اعم از اینکه مال‌ مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد.»

همچنین در ماده بعدی همین قانون یعنی ماده 1147 طلاق مبارات چنین تعریف می‌شود:« طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد ولی در این صورت عوض باید زائد بر میزان مهر نباشد.» در ادامه با توجه به این دو ماده از قانون مدنی طلاق خلع و مبارات را تشریح می‌کنیم.

طلاق خلع

همان‌طور که در ماده 1146 قانون مدنی ذکر شد. مقصود از طلاق خلع آن است که حکم طلاق به علت کراهت زن به صورت یک طرفه از شوهرش صادر شود. به این معنی که زن دیگر شوهر خود را دوست ندارد و حتی از او بدش می‌آید. بنابراین حاضر است برای طلاق مالی را که در اصطلاح حقوقی به آن فدیه می‌گویند به شوهرش بدهد. حال ممکن است مال مهریه باشد یا معادل مهریه و یا اینکه بیشتر یا کمتر از آن باشد.

در رویه قضایی طلاق‌های توافقی همان طلاق‌ِخلع محسوب می‌شوند. یعنی دادگاه برای صدور حکم طلاق در طلاق‌های توافقی نوع آن را طلاق خلع درج می‌نماید. اما یکی از قواعد مهم در طلاقِ خلع امکان رجوع زن به فدیه قبل از اتمام زمان عده طلاق است. یعنی زن می‌تواند به فدیه‌ای که برای صدور طلاق به شوهرش بخشید. پیش از آن‌که عده طلاقش پایان یابد رجوع نموده و آن مال را درخواست کند.

در صورت رجوع به فدیه شوهر نیز حق رجوع از طلاق را خواهد داشت. و اگر پیش از اتمام عده طلاق رجوع خود را اعلام نمایند زن و شوهر مجدداً به هم محرم می‌گردند. یعنی بد.ن نیاز به قرائت مجدد صیغه عقد زن و مرد به صورت قانونی و شرعی مجدد باهم زوج خواهند شد. البته باید این رجوع را نیز ثبت قانونی نمایند.

طلاق مبارات

بر اساس ماده 1147 طلاق مبارات آن است که کراهت زن و شوهر از یکدیگر دوطرفه باشد. در این نوع از طلاق فدیه‌ای که زن درازای طلاق به شوهرش بذل می‌کند. نمی‌تواند بیش از میزان مهریه باشد. اگر عوض بیش از مهریه باشد  آنگاه طلاق مبارات صحیح است. اما مرد مالک مازاد مال نخواهد شد.

در طلاق مبارات نیز مانند طلاق خلع احکام رجوع به فدیه و ازدواج وجود دارد. بنابراین در صورت رجوع زن به فدیه می‌توانیم بگوییم که طلاق از انواع طلاق رجعی است. و در صورت عدم رجوع زن به فدیه می‌توانیم بگوییم طلاق از انواع بائن است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص طلاق، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون طلاق رجعی و با‌ئن پاسخ دهند.

سؤالات متداول